مشکلات پردازش حسی در اوتیسم رایج است و بر نحوه درک و پاسخ آنها به اطلاعات حسی از محیط خود تأثیر می گذارد. این می تواند به طرق مختلف ظاهر شود و بر زندگی روزمره و تعاملات آنها تأثیر بگذارد. اختلال پردازش حسی، وضعیتی است که در آن مغز نمی‌تواند به طور موثر اطلاعات را از حواس پنجگانه (بینایی، شنوایی، لامسه، بویایی و چشایی) دریافت و تفسیر کند. مشکلات پردازش حسی در اوتیسم باعث می‌شود افراد مبتلا به آن، نسبت به محرک‌ های حسی اطراف خود به شیوه‌ای متفاوت و اغلب غیرعادی واکنش نشان دهند.

انواع مشکلات پردازش حسی در اوتیسم

حساسیت بیش از حد: این شامل واکنش بیش از حد به ورودی حسی است. کودکان اوتیستیک مبتلا به حساسیت مفرط ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:

حساسیت شنوایی: ناراحتی ناشی از صداهای بلند، صداهای ناگهانی یا فرکانس های خاص.
حساسیت بصری: تحت تأثیر نورهای روشن، نورهای سوسوزن یا الگوهای بصری پیچیده است.
حساسیت بیش از حد لمسی: مشکل با بافت های خاص، مانند برچسب های لباس، درزها، یا غذاهای خاص.
حساسیت بیش از حد بویایی: با بوهای تند، مانند عطر، دود، یا برخی غذاها مختل می شود.
حساسیت بیش از حد چشایی: افرادی که غذا می خورند، از طعم ها یا بافت های خاص غذا اجتناب می کنند.

حساسیت کم تر از حد: این شامل عدم پاسخگویی به ورودی حسی است. کودکان اوتیستیک با حساسیت کم ممکن است:

به دنبال ورودی های حسی باشید: در فعالیت هایی مانند چرخیدن، پریدن، یا برخورد با اشیا شرکت کنید.
دست و پا چلفتی یا ناهماهنگ به نظر می رسند: به دلیل آگاهی ضعیف بدن در مهارت های حرکتی مشکل دارند.
نسبت به درد یا تغییرات دما واکنش کمی نشان دهید یا هیچ واکنشی نشان دهید.

علائم مشکلات پردازش حسی در کودکان اوتیسم

مسائل پردازش حسی می تواند در طیف وسیعی از رفتارها ظاهر شود، از جمله:

رفتارهای جستجوی حسی:
تحریک: حرکات یا صداهای تکراری، مانند تکان دادن دست، تکان دادن یا زمزمه کردن.
هوس فشار عمیق: لذت بردن از فعالیت هایی مانند فشرده شدن، پیچیده شدن یا وزنه زدن.
جستجوی حرکت: چرخش، پریدن یا برخورد با اشیا.

رفتارهای اجتنابی حسی:
پوشاندن گوش ها یا چشم ها: برای جلوگیری از صداهای بلند یا نورهای روشن.
امتناع از پوشیدن برخی لباس ها: به دلیل بافت یا درزهای نامناسب.
اجتناب از برخی غذاها: به دلیل طعم یا بافت نامطبوع.

مشکل در فعالیت های روزانه:
زمان غذا: تند خوردن، مشکل در جویدن یا بلعیدن.
لباس پوشیدن: اجتناب از لباس های خاص، مشکل در بست ها.
نظافت: بیزاری از مسواک زدن دندان یا شانه زدن مو، مشکل در کوتاه کردن مو.
تعاملات اجتماعی: مشکل در لمس، اجتناب از تماس چشمی.

چالش های عاطفی و رفتاری:
اضطراب: ناشی از اضافه بار حسی یا تغییرات غیرمنتظره است.
فروپاشی ها: تحت تأثیر ورودی های حسی قرار می گیرند که منجر به طغیان های عاطفی می شود.
پرخاشگری: به عنوان راهی برای مقابله با اضافه بار حسی یا ناامیدی.

علل و عوامل خطر

دلایل دقیق مشکلات پردازش حسی در اوتیسم به طور کامل شناخته نشده است، اما تحقیقات ترکیبی از عوامل را پیشنهاد می‌کنند:

تفاوت های مغزی: تفاوت در ساختار و عملکرد مغز ممکن است بر نحوه پردازش اطلاعات حسی افراد اوتیستیک تأثیر بگذارد.
عوامل ژنتیکی: جهش های ژنتیکی ممکن است در ایجاد تفاوت های پردازش حسی نقش داشته باشند.
عوامل محیطی: تجربیات اولیه زندگی و قرار گرفتن در معرض محیطی ممکن است به مسائل پردازش حسی کمک کنند.

نقش کاردرمانی در مشکلات پردازش حسی در اوتیسم

کاردرمانگر با استفاده از روش‌های مختلف، به فرد مبتلا به اوتیسم کمک می‌کند تا:

• درک بهتری از محرک‌های حسی پیدا کند: کاردرمانگر از طریق فعالیت‌ های مختلف، به فرد کمک می‌ کند تا به تدریج با انواع محرک‌ های حسی آشنا شده و به آنها واکنش‌ های مناسب‌ تری نشان دهد.
• مهارت‌ های خودتنظیمی را بهبود بخشد: متخصص کاردرمانی برای بهبود مشکلات پردازش حسی در اوتیسم به فرد آموزش می‌ دهد تا با استفاده از تکنیک‌ های مختلف، مانند تنفس عمیق، ماساژ و حرکات آرامش‌ بخش، به خود آرامش دهد و واکنش‌ های خود را کنترل کند.
• مهارت‌ های اجتماعی را تقویت کند: کاردرمانگر به فرد کمک می‌ کند تا در تعاملات اجتماعی موفق‌تر باشد و با دیگران ارتباط برقرار کند.
• مهارت‌ های زندگی روزمره را بهبود بخشد: کاردرمانگر به فرد کمک می‌ کند تا فعالیت‌های روزمره خود را به طور مستقل انجام دهد.

برخی از روش‌های کاردرمانی برای مشکلات پردازش حسی در اوتیسم

فعالیت‌ های حسی یکپارچه‌ سازی: این فعالیت‌ها به فرد کمک می‌کنند تا محرک‌ های حسی مختلف را بهتر درک و پردازش کند.
تمرینات حرکتی: این تمرینات به بهبود هماهنگی، تعادل و قدرت عضلات کمک می‌ کنند.
بازی درمانی: بازی درمانی به فرد کمک می‌کند تا احساسات و تجربیات خود را بیان کند و مهارت‌ های اجتماعی را بهبود بخشد.
ماساژ درمانی: ماساژ درمانی به کاهش تنش عضلانی و بهبود آرامش کمک می‌کند.
استفاده از ابزارهای حسی: ابزارهای حسی مانند توپ‌ های سنسوری، برس‌ های مخصوص و اسباب‌ بازی‌ های ویبره، به تحریک حواس مختلف کمک می‌کنند.